လက်ရှိ အလုပ်မှာ မပျော်တော့ဘူးလား ?

မိတ်ဆွေ "အလုပ်ကြောင့်တော့ သင် စိတ်မညစ်မခံပါနဲ့ ...သင့်ကြောင့်သာ အလုပ်ကလူတွေ စိတ်ညစ်ပါစေ။" 😝  

နောက်တာပါ အတည် ရေးပါ့မယ်။ 

မိတ်ဆွေ "သင့်ကိုယ်သင် ဒီမေးခွန်း မေးဖူးပါသလား ? ကိုယ်လုပ်နေရတဲ့ အလုပ်မှာ တကယ်ပျော်ရဲ့လား?"  မလိမ်မညာတိုင်းဖြေကြည့်ပါဦး။

အဲလိုတွေ ဖြေတဲ့ အခါကျရင် ငွေကြေး အခက်အခဲ အရဖြစ် စေ၊ ယခုအ ခြေ နေ ထက်ပိုတိုးတက်လို၍ ဖြစ် စေ၊ အနာဂတ်ရည်ရွယ်ချက်တွေ ကြောင့်ပဲ ဖြစ်စေ ရည်ရွယ်ချက် တစ်ခု ကြောင့် ပျော်လည်းလုပ် မပျော်လည်းလုပ် နေရတဲ့ သူတွေကို ကျွန်တော် ကိုယ်တိုင် ဒုနဲ့ ဒေးနဲ့ တွေ့ကြုံခဲ့ရတာရယ်၊ ကျွန် တော် ကိုယ်တိုင်လည်း တစ် ယောက် အပါအဝင် ဖြစ် နေတာကြောင့် ကိုယ့်ကိုကိုယ် ဆန်းစစ်တဲ့ အ နေနဲ့ကော reflect လုပ်ရင်း နဲ့ ကော တိုက်ဆိုင်တဲ့ အ ခြေနေ ဖြစ်တဲ့ သူ အချို့ကို သုံးသပ်နိုင်ဖို့ ဒီ Article လေး နောက် ဆုံး တော့ ရေး ဖြစ်သွားခဲ့ပါတယ်။ 

"ဒီရက်ပိုင်း ကျွန် တော့်ကို လာတိုင် ပင်ကြတဲ့ ညီငယ်/ညီမငယ်တို့ က အခု အလုပ်မှာမပျော်ဘူး .. အလုပ်သစ်ရှာချင်တယ်၊ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီ မှာ တော့ ခဏ မှေးလုပ်လိုက်ပါဦးမယ် အစရှိတဲ့ ထွက်တော့ ထွက်ချင်တယ် .. ဒါပေမယ့် ထွက်လည်း မထွက်ချင်သေးဘူး" ဆိုတဲ့ သူများကို ပြောပြလို့ မရတဲ့ အခက်အခဲ တွေ ကိုယ်စီရှိကြတာကို နားလည်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တကယ်တမ်းမှာ ကျွန် တော်တို့က ငယ်ရွယ်စဉ် မှာ ပညာရှာဖို့လိုတယ်လို့ ပြောပေမယ့် ပြန် ပေးလိုက်ရတဲ့ currency က အရမ်းတန်ဖိုးကြီးတဲ့ အချိန်ပါပဲ။ ဒီတော့ ကိုယ့်နဲ့ မကိုက် ကိုယ် ဖြစ်ချင်တဲ့ အနာဂတ် ပုံရိပ် တခုကို တွေးဆကြည့်လို့ မဖြစ်နိုင်ဘူးမှန်း သိရင် အချိန် တွေ ဆွဲ မ နေစေချင်ပါဘူး။ 

ဒီ quote လေး တွေက သင့် အတွက် ကိုယ့်ကိုကိုယ် reflect လုပ်တဲ့ အချိန်မှာ အ ထောက်အပံ့ကောင်း ဖြစ်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ 

"ကုမ္ပဏီကိုလက်မထပ်ပါနဲ့။ ချစ်ကြိုက်ရုံပဲထားပါ။ ပြီးရင်အခြားရွေးချယ်စရာတွေကို ဖွင့်ထားပါ။"

ဒီ Justin Bateh ရဲ့ Quote လေး တစ်ခု တွေ့လိုက်ရတဲ့ အချိန်မှာတော့ တွေးစရာ လေး တွေ အများကြီး ပေါ်ပေါက်လာရပါတယ်။  ဒါဟာ သစ္စာမရှိဖို့ တိုက်တွန်းတာမျိုး မဟုတ်ဘဲ၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သိမြင်မှု၊ စိတ်ကျေနပ်မှုနဲ့ လွတ်လပ်မှုတို့ကို ဦးစားပေးဖို့ သတိပေးချက်ပါ။ ဒါတွေဟာ Ikigai (ဂျပန်လို "အမှန်တကယ်ရှင်သန်ရခြင်းရဲ့ အကြောင်းရင်း") ဆိုတဲ့ Theory ရဲ့ အခြေခံပါပဲ။

ရုံးကို နေ့စဉ်သွားရင်း ကျွန် တော် တို့ဟာ ဘာ ကြောင့် ဒီ အလုပ် တွေကို လုပ် နေရတယ် ဆိုတဲ့ ကိုယ့်အတွက် အဓိပ္ပါယ် (Self-Actualization) က ဘာလဲဆိုတာ ခဏရပ်ပြီး သုံးသပ်ဖို့ မေ့နေတတ်ပါတယ်။ ဥပမာ ဒါဟာ ဘဝတစ်ခုလုံးအတွက် လက်ထပ်ခြင်းလိုမျိုး ကတိကဝတ်တစ်ခုလား ? ဒါမှမဟုတ် တကယ်ချစ်နှစ်သက်ပြီး ဘဝတစ်ခုလုံး အတွက် ကိုယ့်နဲ့အတူ ရှင်သန်ကြီးပြင်း လာရမယ့် အခန်းကဏ္ဍတစ်ခုလား ဆိုတာမျိုးပါ။ 

"မနက် ၈:၀၀။ ကော်ဖီတစ်ခွက်နဲ့ ရုံးကို ဝင်လာတယ်။ မျက်လုံးက နာရီကိုကြည့်။ ပြုံးနေပေမယ့် စိတ်မပါ။" 

"ဒီနေ့ ဘာမှ လုပ်ချင်စိတ် မရှိဘူး။ ဒါ ပေမယ့် လည်း လုပ် နေရမှာပဲ လေ" 

"Meeting တွေ မတက်ချင်ဘူး .. တက်ရမှာ တောင် ကြောက် နေပြီ အလုပ်အတွက် မဟုတ်ဘဲ အခြား မလိုအပ်တာတွေ အများကြီး ပြောပြီး အချိန် တွေ ကုန်  နေတာ"

"SAT/SUN ဘယ် တော့ မှ ရောက်မှာလဲ .. ကြားမှာ ပိတ်ရက်ကလဲ မရှိဘူး" 

"အလုပ်တွေ တော့ ကြိုးစားပြီး result and performance တွေ ပြ နေ ပါရဲ့နဲ့ ဘာလို့ ရာထူးက တိုးမလာတာလဲ?"

အစရှိတဲ့ frustration sentiments တွေ ကို သင်လည်း သင့် လုပ်ငန်းခွင်ထဲက မိတ် ဆွေ တွေ ဆီကနေ ကြားဖူးမှာ အမှန်ပါပဲ။ ဒါ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့  ခေတ်ပျက်ကြီးထဲက သာမန် လူမှု နေ ထိုင်မှု ဖြစ်စဉ် လေး တစ်ခုပါပဲ။ ဒီ တော့ မချစ်မနှစ်သက်တဲ့ လူ တစ် ယောက်နဲ့ ပေါင်း နေရတဲ့ အဖြစ်လိုမျိုး  ကိုယ် မလုပ်ချင်တဲ့ အလုပ် တစ်ခုကို လုပ် နေ မယ်ဆိုရင် သင်က သင့်ရဲ့ တန်ဖိုး ရှိလှတဲ့ အချိန် တွေကို အလဟဿ ဖြုန်းတီး မိ နေမှာပါပဲ။ 

ဒီအတွက်ကြောင့် ချစ်တဲ့ အရာတွေကို လုပ်ရင်း .. လုပ်တဲ့ အရာတွေ ကို ချစ်နိုင်ဖို့ သင် Ikigai လိုအပ်ပါတယ်။ Ikigai ဆိုတာဘာလဲဆိုတာကို အောက်မှာ ရှင်းပြပေးထားပါတယ်။ 

၁။ Ikigai ဆိုတာ ဘာလဲ? (What is Ikigai?)

Ikigai (生き甲斐) ဆိုတာ ဂျပန်စကားလုံးဖြစ်ပြီး "အသက်ရှင်ရခြင်း အကြောင်းရင်း" (Reason for Being) လို့ အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။ သင့်ဘဝမှာ ပျော်ရွှင်မှု၊ အဓိပ္ပါယ်ရှိမှု၊ ဝင်ငွေနဲ့ ကျွမ်းကျင်မှု တို့ကို ပေါင်းစပ်ပေးတဲ့ အရာပါ။

၂။ Ikigai Circles (စက်ဝိုင်းလေးခု) ကို ဘယ်လိုဆွဲမလဲ?

အောက်ပါ စက်ဝိုင်း (၄) ခု ကို ဆွဲပြီး သူတို့ဆုံတဲ့နေရာကို ရှာပါ။

• သင်ချစ်သောအရာ (What You Love) : ဘာလုပ်ရတာ စိတ်ဝင်စားလဲ? (ဥပမာ - စာရေးခြင်း၊ ဂီတ၊ အနုပညာ)
• အခြားသူတွေ လိုအပ်နေသောအရာ (What the World Needs) : လူမှုအကျိုးပြု အလုပ်တွေက ဘာတွေလဲ? (ဥပမာ - ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပတ်ဝန်းကျင်)
• သင်အခကြေးရနိုင်သောအရာ (What You Can Be Paid For) : ဘယ်အလုပ်တွေက ဝင်ငွေကောင်းစေလဲ? (ဥပမာ - ဒီဇိုင်းဆွဲခြင်း၊ ကုန်သည်လုပ်ငန်း)
• သင်ကျွမ်းကျင်သောအရာ (What You Are Good At) : သင့်မှာ ဘယ်အရာတွေ ကျွမ်းကျင်လဲ? (ဥပမာ - ဆက်သွယ်ရေး၊ နည်းပညာ)

အလယ်ဗဟိုမှာ သင့် Ikigai ရှိပါတယ်!

Ikigai ကို ဘယ်လိုအသုံးချမလဲ?

(က) ကိုယ်ပိုင်အလုပ်ရွေးချယ်ရာမှာ | ဥပမာ:  

• သင်ချစ်သောအရာ = ပန်းချီဆွဲခြင်း
• အခြားသူတွေ လိုအပ်နေသောအရာ = အနုပညာဖြင့် လူငယ်တွေကို အားပေးခြင်း
• သင်အခကြေးရနိုင်သောအရာ = အွန်လိုင်းမှာ ပန်းချီသင်ကြားခြင်း
• သင်ကျွမ်းကျင်သောအရာ  = ရောင်စုံအသုံးပြုနိုင်ခြင်း

သင်လုပ်သင့်တဲ့အလုပ်က  → အနုပညာသင်ကျောင်းဖွင့်ခြင်း (ဒါဟာ သင့် Ikigai ဖြစ်နိုင်ပါတယ်!)

(ခ) လက်ရှိအလုပ်ကို ပြန်သုံးသပ်ခြင်း | သင့်အလုပ်က Ikigai စက်ဝိုင်းနဲ့ ကိုက်ညီမှုရှိရဲ့လား?

အပေါ်က ပြောသလို စက်ဝိုင်း ၄ ခု လုံးက ကိုက်ညီ မှုရှိနေရင် တော့ Ikigai အ နေနဲ့ ဖြစ် နေ မှာ ဖြစ်ပြီး မကိုက်ဘူးဆိုရင် ဘာတွေ ပြောင်းလဲသင့်လဲ ဆိုတော့ လက်ရှိအလုပ်ကို Ikigai နဲ့ ပိုနီးစပ်အောင် ညှိပါ။

• ဥပမာ ပြဿနာ: "ငါအင်ဂျင်နီယာဖြစ်ပေမယ့် လူတွေနဲ့တိုက်ရိုက်အလုပ်လုပ်ချင်တယ်"
• ဖြေရှင်းနည်း: Project Management ဘက်ကို ပြောင်းတာ၊ ဒါမှမဟုတ် သင်တန်းပို့ချခြင်း လိုမျိုး လူထုနဲ့ထိတွေ့မှုရှိတဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို ရွေးချယ်ပါ။

Side Hustle (အပိုဝင်ငွေလမ်းကြောင်း) စမ်းကြည့်ပါ | သင့်အလုပ်က ဝင်ငွေကောင်းပေမယ့် စိတ်မပါရင်၊ Side Hustle အနေနဲ့ ကိုယ်ဝါသနာပါရာ ကို စမ်းလုပ်ကြည့်ပါ။

• ဥပမာ: ရုံးအလုပ်လုပ်နေပေမယ့် ညနေခင်းမှာ အွန်လိုင်းစာရေးခြင်း၊ အနုပညာလက်ရာရောင်းခြင်း စတဲ့ အရာတွေကို စမ်းသပ်ပါ။
• တဖြည်းဖြည်း Side Hustle က အဓိကအလုပ်ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်!

Career Pivot (အလုပ်အကိုင် ပြောင်းလဲခြင်း) ကို စဉ်းစားပါ။ လက်ရှိအလုပ်က Ikigai နဲ့ လုံးဝမကိုက်ညီရင် အသစ်စမ်းဖို့ မကြောက်ပါနဲ့။

• ဥပမာ: Accounting အလုပ်လုပ်နေသူဟာ ခရီးသွားလမ်းညွှန် ဖြစ်ဖို့ သင်တန်းတက်ပြီး ကူးပြောင်းတာ။
• IT သမားတစ်ယောက်က ကျေးလက်မှာ စိုက်ပျိုးရေးလုပ်ငန်း စတင်တာ။

(ဂ) လူငယ်များအတွက် အကြံ

ဘဝမှာ "ငွေအတွက်ပဲ အလုပ်လုပ်" ဆိုတာထက် Ikigai ကို ရှာဖွေပါ။

• ဥပမာ: ကွန်ပျူတာဝါသနာပါသူဆိုရင် Coding + လူမှုရေး App တီထွင် + Freelance ဝင်ငွေ → Tech Social Enterprise စတင်နိုင်ပါတယ်။

၃။ ဘယ်လိုဆုံးဖြတ်ချက်ချမလဲ?

- သင့်အလုပ်ရဲ့ အားသာချက်/အားနည်းချက်တွေ ကို Ikigai စက်ဝိုင်းနဲ့ တွဲကြည့်ပါ။

- မေးခွန်း (၃) ခု ကိုယ့်ကိုယ်ကို မေးပါ။

• "ဒီအလုပ်က ငါ့ကို ပျော်ရွှင်စေရဲ့လား?"
• "ဒီအလုပ်က ငါ့ဘဝအတွက် အဓိပ္ပါယ်ရှိရဲ့လား?"
• "ဒီအလုပ်က ငါ့ကို ငွေကြေးတည်ငြိမ်မှုပေးရဲ့လား?"

- အကြံဉာဏ်တောင်းပါ:

- Mentors, မိသားစု၊ သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ တိုင်ပင်ပါ။

နိဂုံးချုပ် 

"မှားယွင်းတဲ့ ရထားပေါ်တက်မိရင် နောက်ဆုံးဘူတာမှာ ဆင်းလိုက်ပါ။ ဆင်းဖို့ နှောင့်နှေးလေ၊ ပြန်လမ်းက ပြန်ပေးဆပ်ရတာ တန်ဖိုး ပိုကြီးလာလေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်။"

ဒီစကားလုံးတွေဟာ သင့်အလုပ်နဲ့ ဘဝရွေးချယ်မှုတွေအတွက် အလွန်ကိုက်ညီပါတယ်။ သင့်ရဲ့လက်ရှိအလုပ်က သင့်ကို ပျော်ရွှင်မှုမပေးဘူး၊ အဓိပ္ပါယ်မရှိဘူးဆိုရင် ဒါဟာ "မှားယွင်းတဲ့ ရထား" ပေါ်မှာ ဆက်နေနေတာနဲ့ တူပါတယ်။ အချိန်ကြာလေ၊ ပြောင်းလဲဖို့ အားနည်းလာလေ၊ နောင်တရလေပါပဲ။

ဒါကြောင့် : 

• သင့်ရဲ့ Ikigai (အသက်ရှင်ရခြင်း အကြောင်းရင်း) ကို ရှာဖွေပါ။
• မှားယွင်းနေတယ်ဆိုရင် ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ဆုံးဖြတ်ပါ။
• သင့်အတွက် မှန်ကန်တဲ့လမ်းကို ရွေးချယ်ဖို့ အချိန်ရှိပါသေးတယ်။

အချိန်ကသင့်အတွက် အဖိုးတန်ဆုံးအရင်းအနှီးပါ။ မှားယွင်းတဲ့လမ်းမှာ အချိန်မဖြုန်းပါနဲ့ လို့ပဲ နိဂုံးချုပ်လိုက်ပါရစေ။